آیا کسی نسبت به شما بدبین است؟(2 )
در بخش قبلی بیان شد که اگر در اطرافیان شما کسی هست که نسبت به شما سوءظن دارد و به شما شک دارد که کجا بودید، با چه کسی بودید و چه کار کردید، رعایت چند قدم ضروری است:
قدم اول این که به جای گلهمندی از بیاعتمادی و بدگمانی او، با خود بگویید شاید من کاری کرده یا میکنم که موجب بدبینی او شده است.
قدم دوم این که گزارشدهی کنید. هر چه نسبت به کارهای خود گزارش صحیح، صادقانه و شفافتری دهید و از سکوت و توضیح ندادن پرهیز کنید، از سوءظن او پیشگیری کردهاید
و در قدم سوم از پنهانکاری اجتناب کنید. پنهانکاری و رفتارهای مخفیانه ذهن طرف مقابل را آشفته میکند.
اما قدم چهارمی که امروز مطرح میشود این که در معاشرتهای خود تجدیدنظر کنید و با کسانی که آلوده و ناسالمند، طرح دوستی و ارتباط نریزید. بسیاری از سوءظنهایی که نسبت به ما دارند از معاشرتها و رفتوآمدهای ما ناشی میشود. تصور کنید دختر خانمی که دوستان صمیمیاش در ارتباط با جنس مخالف نهتنها پرهیزی ندارند، بلکه به این رابطه اصرار دارند. در چنین شرایطی بسیار محتمل است که پدر و مادرش نسبت به او بدگمان شوند. پسر جوانی که دوست بسیار صمیمیاش کم و بیش اعتیاد دارد، این ذهنیت را به والدین خود انتقال میدهد که نکند پسر ما هم….. آقایی که دوستان صمیمیاش، یک بیبندوباری مشهود دارند و به انگیزههای نادرست مدام در رفتوآمد به تایلند و سواحل ترکیه هستند، همسرش را دچار بدگمانی میکند. خانمی که به میهمانیها و مجالسی میرود که هرگز مجالس مناسبی نیست، به سوءظن شوهرش دامن میزند. در فرمایشی از امیرالمومنین علیهالسلام داریم که هر کس به محیطهای بد و با دوستان بد رفت و آمد میکند، نباید کسی را که به او سوءظن دارد سرزنش کند. در واقع این بسیار توقع بیجایی است که ما به دوستی با دوستان ناباب و نااهل خود اصرار داشته باشیم و به هر محیط و مجلسی برویم و انتظار داشته باشیم که نسبت به ما حسنظن و اعتماد داشته باشند. بیایید در همین شبهای قدر تصمیم بگیریم که در دوستیهای خود تجدید نظر کنیم. اساسا اگر ما تصمیم به خوب بودن و خوب ماندن داریم، شرط جدی آن این است که با دوستان بد قطع رابطه کنیم. این تصمیم هم حقیقت توبه و پشیمانی ما را در شبهای قدر ثابت میکند و هم به آرامش خود و خانوادهمان منجر میشود.
پنجمین نکته برای پیشگیری و درمان سوءظن اطرافیان این است که در وضعیت ظاهری خود تجدید نظر کنید. در وضعیت ظاهری خود تغییری مثبت ایجاد کنید و مراقب باشید ظاهرتان غلطانداز نباشد. یادتان باشد که مردم قبل از هر چیز به ظاهر شما نگاه و در موردتان قضاوت میکنند. نوع لباس پوشیدن و آرایش سر و صورت شما در قضاوتهای آنها بسیار تعیینکننده است. متاسفانه گاهی ما دقت لازم را نداریم و خواسته یا ناخواسته خود را به گونهای نشان میدهیم که اطرافیان خود را درباره سلامت و پاکی خود دچار شک و تردید میکنیم. اگر شما فردی متدین و با خدا هستید، چرا باید آرایش سر و صورت و مدل موی شما، به تقلید از گروهی باشد که در فلان نقطه دنیا به شیطانپرستی مشغول و شهره هستند. اگر شما دختری معتقد و پاک هستید چرا باید برای بیرونرفتن از خانه به آرایش چهره خود اصرار داشته باشید؟ اگر شما پسری هستید که بسیاری از آلودگیهایی را که برخی از هم سنوسالان شما دارند؛ ندارید، چرا باید لباسهایی که میپوشید از نظر مدل و طرح و…. دقیقا مشابه کسانی باشد که خودتان به آلودگیشان اذعان دارید؟ آقایی که برای بیرون رفتن از خانه به شکل غیر متعارفی به ظاهر خود میرسد، همسرش را دچار سوءظن میکند. یادمان باشد که این خواسته بهجایی نیست که ما دوست داریم نسبت به ما اعتماد و حسنظن داشته باشند اما ظاهری بسیار غلطانداز و شکبرانگیز داشته باشیم. این مطلب درستی است که آدم ها را نباید زود و از روی ظاهرشان قضاوت کرد اما به هر حال ظاهر ما در قضاوت اولیه دیگران بسیار اهمیت دارد. بنابراین برای جلب اعتماد دیگران و پیشگیری و درمان سوءظن و بدبینی دیگران، در وضعیت ظاهری خود تجدید نظر کنید.
درمان بددلی دیگران؛پذیرش موقتی محدودیتها
اما آخرین نکته برای رفع بدگمانی دیگران پذیرش موقت محدودیتهاست. یعنی این که اگر کسی که به شما سوءظن دارد، برایتان محدودیتی قائل میشود، آنها را رعایت کنید و بپذیرید. طبیعی است وقتی شما خطایی نکردهاید، این محدودیتها از سوی طرف مقابل غیرمنصفانه و بیجاست و رعایتش سخت است. اما مطمئن باشید که به جلب اعتماد او بسیار کمک میکند. بیایید مثالی بزنیم: تصور کنید پدری به پسر جوانش، بدبین شده است و به رفتوآمدها و تلفنهای او مشکوک است. بر این اساس به فرزندش حکم میکند که حق نداری از خانه بیرون بروی و باید تلفنت را هم به من بدهی. متاسفانه در چنین شرایطی پسر که هرگز خطایی نکرده و صرفا با بددلی های پدرش مواجه شده است، شروع به اصرار و پافشاری میکند که زیر بار این محدودیتها نرود. در صورتی که هر چه پسر بیشتر چانهزنی میکند، پدر بیشتر دچار شک میشود و با خود میاندیشد که پسرم کجا میخواهد برود و با چه کسی میخواهد ارتباط برقرار کند که این همه اصرار دارد؟ دقت کنید که ما نمیخواهیم بددلیها و سوءظنهای دیگران را تایید کنیم بلکه میگوییم اگر با آرامش این محدودیت ها را بپذیرید و نشان دهید که اصراری ندارید، طرف مقابل دلش آرام میشود که خبری نبوده و صرفا دچار بدبینی شده است. ممکن است شما نگران باشید که این محدودیتها ادامه و شدت یابد و همین باعث میشود شما این محدودیت ها را نپذیرید. ولی مطمئن باشید اگر مدتی به دل او عمل کنید، او به تدریج به شما اعتماد میکند و محدودیتها را برمیدارد. آنچه را که گفتیم هر چه جدیتر عمل کنید، بیشتر و سریعتر نتیجه میگیرید.