از تحقير و تمسخر ديگران سست نشوید.
وقتی از شخصيت سالم برخورداريد، وقتی تصميم گرفتهاید براساس آنچه معقول و موردتأیيد خداست زندگی كنيد، وقتی بنا داريد رضايت خدا را بر رضايت ديگران مقدم بدانيد، وقتی مصمم هستيد آنجا كه كاری معقول و مشروع و مقدور نيست به صراحت «نه» بگویيد، وقتی بر عقيده و باور و رفتار درست خود ثابتقدم و استوار هستيد، مطمئن باشيد كسانی هستند كه شما را مورد تمسخر و سرزنش قرار میدهند و حتی مستقيم و غيرمستقيم شما را تحقير و به شما توهين میكنند.
بنابراين اولاً بدانيد اين قبیل تحقيرها و سرزنشها، كاملاً طبيعی است و هميشه بوده و هست و خواهد بود؛ دوم اينكه به یاد داشته باشید اگر كسی اعتماد به نفس داشته باشد از سرزنش و تحقير ديگران باكی ندارد. اتفاقاً وقتی هدف و مسيرتان صحيح است، واكنش منفی كساني كه ضعفهای فكری و رفتاری دارند نشانه درستی راه شماست. شما اولين نفری نيستيد كه سرزنش میشود. اگر كمی تأمل كنيد میبينيد در سرتاسر تاريخ، خوبان همیشه سرزنش و تحقير میشدهاند. بهترين گواه درستی اين مدعا، داستان زندگی پيامبران است. حتی يک پيامبر و فرستاده خدا نبود كه از اين واكنشهای منفی مصون بوده باشد. اما آنچه اهميت دارد اين است كه هيچیک از آنها، بهواسطه اين توهينها و تمسخرها از هدف و مسير خود دست نكشيد و سست نشد. شايد اگر پیامبران الهی از عقيده خود دست میكشيدند و مطابق خوشایند مردمان ناآگاه و جاهل زمانه رفتار میکردند، برحسب ظاهر دل خيلیها را به دست میآورند و رضايت خيلیها جلب میشد؛ اما چنين نكردند زیرا رضایت و خوشایند برترین برترینها را مدنظر داشتند.
در دوران مدرسه، بعضی از بچههای درسخوان وقتی با تمسخر ديگران مواجه میشوند، كتاب را میبندند يا دستكم جلوی ديگران درس نمیخوانند تا مسخرهشان نكنند. ولی برخی، بیتوجه به این توهینها و تمسخرها ـکه عمدتاً ناشی از ناتوانی و ناآگاهی است- مصمم و جدی كار خود را میكنند.
اگر باور دارید مسير و هدفتان درست است، به آن ايمان داشته باشيد، واكنشهای منفی ديگران را طبيعی بدانيد و به آن بیاعتنا باشيد و حركتتان را جدی و مصمم ادامه دهيد. در اين ميان، اعتمادبهنفس و خودباوری و اراده محكم بسيار كمكتان میكند.
برفرض در خوابگاه دانشجوییتان نماز میخوانيد. منتظر باشيد كه برخی شما را مسخره كنند، سر به سر شما بگذارند و یا ادای شما را در بیاورند. برفرض با جنس مخالف خود ارتباط نداريد؛ یعنی با مقولاتی همانند «دوستدختر» و «دوستپسر» بهکل بیگانهاید و چنین روابطی را كه مورد طمع شيطان است و خدا نمیپسندد غلط میدانيد؛ پس منتظر باشيد شما را «عقبمانده»، «متعصب»، «متحجر» یا «بیعرضه» بخوانند. شما مصمم هستيد در تمام انتخابها، تصميمگيریها و حتی رفتوآمدهايتان از پدر و مادر خود اجازه بگيريد؛ پس منتظر باشيد شما را «بچهننه» و «كودكستانی» خطاب كنند.
شما لب به سيگار و قليان و مشروب نمیزنيد؛ مطمئن باشيد عدهای شما را «بچهمثبت»، «پاستوريزه» و «نینی كوچولو» صدا بزنند و يك شب تا صبح به شما بخندند!
نگران نباشيد. ايمان داشته باشيد كه برنده شمایيد و روزی همين عده كه خيلی چيزها را از دست دادهاند، به حال شما غبطه میخورند و در دل، خود را ملامت و شما را تحسين میکنند. آنچه اهميت دارد، ايمانی است كه به هدفتان داريد؛ و اعتمادبهنفس و خودباوری است كه مانع سستی و لغزش شما میشود. بسیاری از کسانی كه دست از خوبیها كشيدهاند، دچار ضعف شخصيتی، ضعف ايمان و اعتماد به نفس بودهاند. اینان در خودباوری و خداباوری (که لازم و ملزوم یکدیگرند)، بهاصطلاح «کم آوردهاند».
اگر میخواهيد در مسير درست خود ثابتقدم باشيد و براثر واكنش منفی ديگران سست نشويد، باید:
1. راجعبه پاداشها و دستاوردهای حركت خود بیندیشید و به ارزشمندی هدفتان توجه كنيد.
2. شرح احوال و زندگی افراد موفق را مطالعه كنيد و از استقامت آنها الگو بگيريد.
3. واكنشهای منفی مانند سرزنش و تحقير و تمسخر را طبيعی بدانيد و خود را نبازيد و بدانيد كه هميشه به قطاری كه در حال حركت است سنگ میزنند، و كسی به قطارهای ايستاده و بیحركت كاری ندارد.
4. تا جايی كه امكان دارد از کسانی كه براثر جهالت و نادانی، شما را سرزنش و تحقير میكنند فاصله بگيريد و تا جايی كه ممكن است مجاورت و معاشرتتان را با اين عده كم كنيد.
5. دوستانی را گزينش كنيد كه با شما همسو و همراه هستند، هدفی مثل شما دارند، شما را تشويق و تحسين میكنند و به شما انرژی مثبت میدهند.
6. در محيطهايی رفتوآمد كنيد كه به شما انگيزه میدهد و ارزشمندی مسیر و هدفتان را به یادتان میآورد.
7. جرأت «نه» گفتن را در خود تقويت كنید.
8. در کنار همهی اینها، از خداوند یاری بخواهيد و توفیق بجویید که مبادا پاهايتان سست شود.